Yumurtalık kisti: Acaba iyi huylu mu kötü huylu mu?

over-kisti-ultrasonYumurtalıklardan birinde bir kist tespit edildiğinde, ilk yapılması gereken, tanı yöntemleri kullanılarak kistin iyi huylu mu (benign) yoksa kötü huylu mu (malign) olduğunun anlaşılmaya çalışılmasıdır.

Bunun için fizik muayene, hasta hikayesi, ultrason, manyetik rezonans (MR), bilgisayarlı tomografi (BT), PET ve CA 125 kan testi gibi inceleme yöntemlerine başvurulur. Ancak hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın, kesin tanının konabileceği tek yok kistin çıkarılarak patolojik incelemeye gönderilmesidir. 

Hasta hikayesi neden önemlidir?

Ailesinde meme, over ya da kolon kanseri hikayesi olan kadınlar, over kanseri için artmış risk altındadır. İlişki sonrası ani başlayan karın ağrısı varsa, kist rüptürü akla gelir. Şiddetli ağrı ani başlangıçlıysa ve bulantı kusma eşlik ediyorsa, over torsiyonu, dejenere myom ya da bir kistin ya da tümörün rüptürü söz konusu olabilir. Kiste eşlik eden uzun süreli karın ağrısı ya da rahatsızlık hissi varsa over tümörü ya da myom olabilir.

Kistin adetle ilişkisi de önemlidir. Adet rötarı olan bir hastada ağrı da varsa dış gebelik olabilir. Hormonal olarak aktif olan yani hormon salgılayan bazı tümörler, düzensiz uterin kanamalar, memelerde hassasiyet, kıllanma gibi şikayetlere neden olabilir.

Kist varlığıyla birlikte nonspesifik gastrointestinal yakınmalar da varsa, over kanseri söz konusu olabilir.

Yumurtalık kistlerinde ultrason incelemesinin önemi

fonksiyonel-over-kistiBir over kistini değerlendirirken en kıymetli inceleme aracımız ultrasondur. Basit kistler, hemorajik kistler, endometriomalar ve dermoid kistler karakteristik görüntüleri sayesinde kolaylıkla tanınırlar. Transvaginal ultrason, ab3dominal (karından) ultrasona göre daha doğru bilgi verir.

Normal fizyolojik foliküller tipik olarak 2,5 cm çapından daha ufak olur. Over kistlerinin birçoğu, büyük olmasına rağmen (5 – 10 cm) benigndir. Büyük ve multiloküler (çok bölmeli) ve solid (katı) kistler, sıklıkla maligndir.

Ultrasonda bir kistin solid mi kistik mi olduğu, septalı (bölmeli) olup olmadığı, papillalar (parmaksı uzantılar) içerip içermediği de görülür ve bunlar maligniteyi gösteriyor olabilir. Fonksiyonel kistler tek, ince duvarlı, uniloküler (tek bölmeli) olur ve sıklıkla 8 – 10 cm çapındadır. Dermoid kistlerin içeriğinde yağ, kemik, saç – kıl dokularının varlığına bağlı olarak farklı dansitelerde materyal görülür. Endometriomalar yani çukulata kistleri, düşük ekojenitede (koyu görünümlü) içeriğe sahiptir ve kalın duvarlıdır.

Doppler ultrason da, kistlerin damarlanmasına göre bir tahmin yapmamıza yardım eder. Bazen, özellikle arada kalınan vakalarda olmak üzere, BT, MR ya da PET incelemelerine başvurabiliriz.

Laboratuvar incelemelerinden beta Hcg (gebelik testi) özellikle dış gebeliğe bağlı görüntünün teşhisini koymamızı sağlar. Tümör belirteçleri denilen testler, özellikle CA – 125 tanı koydurmaz, ancak çok yüksekse tümörü düşündürür ve takipte kullanılır.

CA – 125’in kanser dışı durumlarda da yükselebileceği, örneğin endomatrioma (çukulata kisti), myomlar, pelvik inflamatuvar hastalık – abse, ya da karaciğer ve böbrek hastalıkları gibi kadın doğumla tamamen ilgisiz durumlarda da yükselebileceği unutulmamalıdır. Ancak bu benign durumlarda nadiren 100 – 200 ünitenin üzerinde olur.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Çözümü giriniz *

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.